HomeUslugeNajčešća pitanja i odgovori

Overavanje merila koja su sastavni deo medicinskih sredstava doprinosi očuvanju bezbednosti pacijenata, uspostavljanju pravilne dijagnoze, obezbeđivanju usklađenosti sa propisima i standardima, osiguravanju kvaliteta zdravstvene zaštite i prevenciji medicinskih grešaka.

Merila koja su sastavni deo medicinskih sredstava koja podležu zakonskoj kontroli i za koje je propisano obavezno overavanje merila za sve zdravstvene ustanove u Republici Srbiji, navedena su u Pravilniku o vrstama merila koja podležu zakonskoj kontroli („Sl. glasnik RS“, broj 37/2021 i 84/2022), kao i vremenski intervali njihovog periodičnog overavanja.

U skladu sa čl. 26, stav 1, tačka 3 Zakona o metrologiji („Sl. glasnik RS“, broj 15/2016) vlasnici, odnosno korisnici merila dužni su da podnose na overavanje merila koja su sastavni deo medicinskih sredstava u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona.

Merilo čiji je žig odnosno uverenje o overavanju merila prestalo da važi ne sme se upotrebljavati.

U skladu sa čl. 53 Zakona o metrologiji novčanom kaznom će se kazniti za prekršaj fizičko ili pravno lice ili predzetnik ukoliko ne obezbedi periodično, odnosno vanredno overavanje merila.

Overavanje merila podrazumeva pregled čiji je rezultat označavanje (žigosanje) merila, odnosno izdavanje uverenja o overavanju merila.

Overavanje merila vrši ovlašćeno telo nakon sprovedenog postupka pregleda merila čime se potvrđuje da je merilo u skladu sa odobrenim tipom merila, odnosno da ispunjava propisane metrološke zahteve.

Ukoliko ovlašćeno telo utvrdi da određeno merilo da ne ispunjava propisane metrološke zahteve, donosi rešenje kojim odbija overavanje merila.

Ovlašćeno telo je dužno da na zahtev vlasnika, odnosno korisnika merila, izda uverenje o overavanju merila i kada je to merilo žigosano.

Razlika između etaloniranja merila i overavanja merila, koje se koristi u zakonskoj metrologiji, je u tome što je overavanje za određenu vrstu merila propisano zakonom i obavezno je, dok je etaloniranje dobrovoljno, osim ako su u pitanju organizacije koje moraju ispuniti zahteve odgovarajućih standarda. U tom slučaju i etaloniranje, na osnovu spomenutih zahteva takođe postaje obavezno.

Zajedničko za ove postupke je to da se oba sprovode u cilju proveravanja tačnosti merila, odnosno merne opreme.

Napomena: Često se u praksi i u literaturi umesto termina ″etaloniranja, verifikacije ili pregleda″ koristi pogrešno termin ″baždarenje″. Baždarenje, za razliku od etaloniranja, predstavlja postupak određivanja položaja oznaka skale merila (eventualno samo nekih glavnih oznaka) u odnosu na odgovarajuće vrednosti merene veličine. Jednostavnim jezikom rečeno, baždarenje je postupak kojim se stvara merilo određene tačnosti, dok se etaloniranjem ta tačnost proverava.