Overavanje i žigosanje merila koja su sastavni deo medicinskih sredstava igra ključnu ulogu u očuvanju bezbednosti pacijenata, uspostavljanju pravilne dijagnoze, obezbeđivanju usklađenosti sa propisima i standardima, osiguravanju kvaliteta zdravstvene zaštite i prevenciji medicinskih grešaka.
To je važan deo celokupnog sistema zdravstvene zaštite i bezbednosti pacijenata.
Medicinska sredstva se često koriste za merenje i održavanje vitalnih funkcija pacijenta (pacijent monitori, anesteziološke mašine, respiratori, inkubatori i dr.), dijagnostiku (EKG) i terapiju (ultrazvučni fizioterapijski aparati, visokofrekventni hirurški noževi i pribor, infuzionе i perfuzione pumpe, dijalizni aparati i dr.). Overavanje merila koja su sastavni deo medicinskih uređaja osigurava da su ovi instrumenti tačni i pouzdani odnosno da je njihova najveća dozvoljena greška u propisanim granicama, čime se obezbeđuje preciznost u dijagnozi i lečenju pacijenata i smanjuju ozbiljne medicinske greške i nepotrebni rizici za pacijente.
Uzmimo za primer terapijske efekte ultrazvuka koji potiču od njegovog mehaničkog, toplotnog, fizičko-hemijskog i neurorefleksnog dejstva na ljudski organizam.
Mehaničko delovanje se sastoji u snažnim oscilacijama, pri čemu nastaju faze kompresije i faze dilatacije, sa naizmeničnim stvaranjem pozitivnog i negativnog pritiska. Kao posledice stvaranja velike razlike u pritisku, na relativno malom rastojanju, u kratkom vremenskom intervalu i pri naizmeničnom zgušnjavanju i razređivanju tkiva, dolazi do raspadanja izvesnih jedinjenja, povećanja propustljivosti ćelijskih membrana, kao i do posebne vrste mikromasaže tkiva, odnosno specifičnog oblika visokofrkventne vibracione masaže. Ultrazvučna intracelularna masaža naročito povoljno deluje na ožiljke i kontrakture. Primenom većih inteziteta ultrazvuka počinju njegova nepoželjna razorna dejstva. Ona se u suštini temelje na pojavi kavitacija, koja je karakteristična za tečne sredine. Kavitacija se primenom nepomične glave aplikatora javlja već pri intezitetu od 1 W/cm2, a pri primeni pokretne glave aplikatora pri intezitetu od 3 W/cm2.
Termičko delovanje se ispoljava lokalnim povećanjem temperature tkiva, koje se javlja kao posledica apsorpcije ultrazvučnih talasa u tkivu i delimičnog pretvaranja njihove kinetičke energije u toplotnu. Zagrevanje tkiva je naročito izraženo na graničnim površinama sredina sa različitim akustičnim impedancama. Zbog refleksije na površini kost – mišić nastaju stojeći talasi, koji zatim izazivaju povećano zagrevanje oko zgloba ili kosti. Uloga pojave refleksije između slojeva tkiva je velika jer dolazi do gomilanja energije na mestu refleksije. Ukoliko se stvoreni mehurići povećaju i osciluju u rezonantnoj frekvenciji dolazi do znatnog povećanja temperature koja može dovesti do teškog oštećenja ćelija i tkiva. Ako se želi postići povećano zagrevanje u mišiću, ultrazvuk ga može efektivno izazvati. Kao posledica toplotnog dejstva javlja se vazodilatacija i ubrzanje protoka limfe.
Povećana ćelijska aktivnost i vazodilatacija dovode do povećanog snabdevanja tkiva kiseonikom i hranljivim materijama. Na taj način ubrzava se otklanjanje štetnih produkata metabolizma i smanjuje intezitet zapaljenskog procesa. Deo ultrazvučne energije koja je apsorbovana u tkivu pretvara se u toplotu. Prodiranjem ultrazvučne energije u dubinu intenzitet slabi i to eksponencijalno.
Fizičko – hemijsko delovanje se ispoljava na nivou ćelija poboljšanjem oksidacionih procesa i ubrzanjem metabolizma. Primenom terapijskih doza ultrazvuk uzrokuje korisne fizičko hemijske procese. Primenom velikih doza ultrazvuka zabeleženo je pomeranje ph vrednosti na kiselu stranu, što je fizološki štetno jer dolazi do cepanja molekula belančevina, što je jedino povoljno kod ožiljnog tkiva.
Kako bi obezbedili da UZ fzioterapijski uredjaj isporučuje snagu onako kako je to potrebno u svrhu lečenja i primene terapije, neophodno je u propisanom intervalu od 12 meseci, kontrolisati i overiti medicinski uredjaj u cilju ostvarivanja bezbednosti pacijenata i prevencije medicinskih grešaka.
